Arcydzieła Muzyki Kameralnej: Marcin Zdunik/Aleksander Dębicz

Wykonawcy:
Marcin ZDUNIK – wiolonczela
Aleksander DĘBICZ – fortepian

Program:

Johann Sebastian Bach (1685–1750)
I Sonata G-dur na violę da gamba i klawesyn BWV 1027
Adagio Allegro ma non tanto Andante Allegro moderato 4 preludia chorałowe i improwizacje

Czy można nauczyć się improwizacji?

Johann Sebastian Bach był nie tylko wielkim kompozytorem. Był też wspaniałym organistą, znawcą organów (często był zapraszany jako rzeczoznawca przy odbiorach instrumentów), improwizatorem i pedagogiem.

Improwizacja w czasach baroku była czymś powszechnym.

Każdy wykonawca był kompozytorem, każdy też umiał improwizować. Dziś jest inaczej. Ale właśnie wykonawcy grudniowego koncertu są wyjątkowi pod tym względem. Wspaniali kameraliści i soliści, są jednocześnie twórczymi improwizatorami. Jak to jest, jak się improwizuje w zespole? Co można ustalić, co powstaje pod wpływem impulsu chwili? Czy improwizację można ćwiczyć, czy można jej się nauczyć? O tym wszystkim porozmawiam z muzykami pomiędzy pełną wielkiego spokoju Sonatą G-dur napisaną w oryginale na violę da gamba i klawesyn, a opracowaniami preludiów chorałowych dokonanymi przez samych wykonawców i opartymi na nich improwizacjami.
(Lech Dzierżanowski)

Wykonawcy

Marcin ZDUNIK – wiolonczelista, solista i kameralista. Wykonuje muzykę od renesansu po dzieła najnowsze, improwizuje, aranżuje i komponuje. Za swoją płytę otrzymał Nagrodę Fryderyk 2010.

Zapraszany do udziału w prestiżowych festiwalach muzycznych – BBC Proms w Londynie, Progetto Martha Argerich w Lugano oraz Chopin i Jego Europa w Warszawie.

Wystąpił jako solista na estradach wielu renomowanych sal, m.in. Carnegie Hall w Nowym Jorku, Cadogan Hall w Londynie i Rudolfinum w Pradze. Wielokrotnie partnerowały mu znakomite zespoły, m.in. Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej w Warszawie, Orkiestra Kameralna Unii Europejskiej, City of London Sinfonia, Orkiestra Sinfonia Varsovia, a także wybitni dyrygenci, np. Andrzej Boreyko, Antoni Wit i Andres Mustonen. Ważną rolę w jego życiu artystycznym odgrywa współpraca z inspirującymi muzykami, m.in. z Nelsonem Goenerem, Gerardem Causse, Krzysztofem Jabłońskim i Krzysztofem Jakowiczem. W ramach festiwalu Chamber Music Connects the World miał przywilej koncertować wspólnie z Gidonem Kremerem i Yuri Bashmetem.

Był wielokrotnie nagradzany na międzynarodowych konkursach i festiwalach muzycznych. W 2007 roku został laureatem I Nagrody, Grand Prix oraz 9 innych nagród w VI Międzynarodowym Konkursie Wiolonczelowym im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie.

W 2008 roku reprezentował Polskie Radio w Bratysławie na Międzynarodowym Forum Młodych Wykonawców organizowanym przez Europejską Unię Radiową (EBU), zwyciężając i zdobywając tytuł New Talent 2008. W 2009 roku otrzymał Nagrodę Gwarancja Kultury przyznaną przez TVP Kultura.

W czerwcu 2009 roku ukazała się debiutancka płyta Marcina Zdunika zrealizowana z udziałem Orkiestry Kameralnej Wratislavia, pod kierunkiem Jana Staniendy, zawierająca m.in. nagrania dwóch koncertów wiolonczelowych J. Haydna. Za płytę tę otrzymał Nagrodę Fryderyk 2010. Artysta na płyty nagrał także komplet utworów na wiolonczelę i fortepian Roberta Schumanna (z pianistką Aleksandrą Świgut; NIFC 2014), Fantazję na wiolonczelę i orkiestrę M. Weinberga (z Orkiestrą Sinfonia Varsovia pod dyr. A. Mustonena; TWON 2015) oraz dużo kompozycji kameralnych. Dokonał również wielu nagrań dla Polskiego Radia i Telewizji oraz dla Radia Słowackiego.

Marcin Zdunik kształcił się pod kierunkiem wybitnych muzyków – Andrzeja Bauera i Juliusa Bergera, zaś wiedzę muzykologiczną zgłębiał, studiując na Uniwersytecie Warszawskim. Obecnie sam prowadzi klasę wiolonczeli w Akademii Muzycznej w Gdańsku, posiada również tytuł doktora sztuk muzycznych. Artysta gra na instrumencie wykonanym przez Wojciecha Topę.

Aleksander DĘBICZ – Finalista Międzynarodowego Konkursu Fortepianowego w Kitzingen w Niemczech. Zwycięzca międzynarodowego konkursu kompozycji i improwizacji ad hoc do obrazu Transatlantyk Instant Composition Contest (widowiskowy i jedyny na świecie konkurs symultanicznej kompozycji i improwizacji synchronicznej do obrazu, na fortepianie).

Jest absolwentem Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II st. im. Karola Szymanowskiego we Wrocławiu w klasie fortepianu Heleny Furmanowicz-Kurzyńskiej i Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie fortepianu prof. Elżbiety Tarnawskiej.

Jest laureatem stypendiów przyznanych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2001/2002), Samorząd Wrocławia oraz Fundację J&S Pro Bono Poloniae.

Uczestniczył w wielu krajowych i międzynarodowych konkursach pianistycznych, odnosząc sukces podczas większości z nich. Jest laureatem: I miejsca i Nagrody Specjalnej za najlepsze wykonanie utworu Grażyny Bacewicz w IX Kłodzkim Konkursie Pianistycznym (1999), I miejsca oraz Nagrody Specjalnej za najlepsze wykonanie utworów Bacha na XV Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. J.S. Bacha w Gorzowie i Frankfurcie nad Odrą (2000), I Nagrody w X Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim dla Dzieci i Młodzieży w Szafarni (2002), III miejsca w II Ogólnopolskim Konkursie Chopinowskim dla Dzieci w Jeleniej Górze (2002), Wyróżnienia na V Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim Młodych Pianistów Krajów Morza Bałtyckiego Narwie w Estonii (2004), Nagrody Specjalnej za najlepsze wykonanie sonaty Haydna na X Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Bremie w Niemczech (2005), Nagrody Specjalnej na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym w Bukareszcie w Rumunii (2006), Wyróżnienia za interpretację utworów Chopina w konkursie IBLA Grand Prize na Sycylii (2006), laureatem konkursu Radia Bis Bach Junior w Warszawie (2000), finalistą Międzynarodowego Konkursu Fortepianowego w Kitzingen w Niemczech (2003), półfinalistą VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy (2010), zwycięzcą międzynarodowego konkursu kompozycji i improwizacji ad hoc do obrazu Transatlantyk Instant Composition Contest w 2013 roku.

Artysta doskonalił swoje umiejętności na międzynarodowych Kursach Mistrzowskich, pracując pod kierunkiem światowej sławy pianistów i pedagogów: Roberta Levina, Andrasa Schiffa, Andrea Bonatty, Alexandra Braginskiego, Jana Jiraceka von Arnima, Katarzyny Popowej-Zydroń, Andrzeja Jasińskiego, Aleksieja Orłowieckiego i in.

Jego muzyczne poszukiwania obejmują nie tylko działalność solową, lecz także kameralistykę. Artysta współtworzy duety m.in. z wiolonczelistą Marcinem Zdunikiem i saksofonistą Wojciechem Psiukiem oraz śpiewaczką Ewą Leszczyńską.

Koncertował zarówno w Polsce, jak i za granicą (m.in. Niemcy, Francja, Rumunia, Włochy, Austria, Turcja).

Aleksander Dębicz jest także kompozytorem.

Wygrana w międzynarodowym konkursie kompozycji i improwizacji ad hoc do obrazu Transatlantyk Instant Composition Contest w 2013 roku zaowocowała podpisaniem przez artystę kontraktu z Warner Music Poland na wydanie pięciu albumów płytowych. Pierwszy z nich, Cinematic Piano, ukazał się w maju 2015 roku. Na debiutanckiej płycie pianista wydał zbiór 12 własnych kompozycji inspirowanych sztuką filmową.

W 2016 roku Aleksander Dębicz stworzył i nagrał muzykę do filmu Michała Bukojemskiego Zjazd absolwentów. W tym samym roku rozpoczął współpracę z Teatrem Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, tworząc oprawę muzyczną spektakli Fifi i Kłopoty ze spadkiem.