Shtern falen - song cycle / Spadające gwiazdy – cykl pieśni

THE KADYA TRIO
Koncert „Sztern faln” zawdzięcza swój początek warsztatom piosenki dla dzieci zorganizowanym podczas Yiddish Summer Weimar 2015. Prowadząca warsztaty Diana Matut poprosiła dr Alana Berna, by oprawił muzycznie kilka wierszy dla dzieci napisanych przez Kadię Mołodowską w języku jidysz. W latach 2016 i 2017 piosenki z muzyką Berna stanowiły zasadniczą część repertuaru międzynarodowego projektu chóru dziewczęcego Kadya Choir, występującego w Niemczech i w Izraelu. Sukces tego projektu zaowocował filmem fabularnym („Młode Kadie / The Young Kadyas”) oraz wieloma innymi interpretacjami tego cyklu pieśni. Wykonanie Kadia Trio pod dyrekcją samego kompozytora wyróżnia się głębią, intymnością, wirtuozerią i wrażliwością na niuanse języka jidysz.

Kim była Kadia Mołodowska?
Diana Matut
W trakcie swojego życia, władająca kilkoma językami Kadia Mołodowska mieszkała w różnych krajach, wykonywała rozmaite prace, spotykała się z wieloma ludźmi, jednak wszystko zaczęło się stosunkowo zwyczajnie. Urodzona w 1984 lub 1983 roku w Berezie Kartuskiej (obecnie na Białorusi), jak wiele dziewcząt z jej czasów, uczyła się czytać w języku jidysz i modlić od swojej babci. Ojciec wprowadził ją także w świat tekstów religijnych w języku hebrajskim oraz najął prywatnych nauczycieli, aby zapewnić Kadii świecką edukację. Przed osobą z tak gruntownym wykształceniem świat stanął otworem i mogła samodzielnie dokończyć naukę w kolegium nauczycielskim. Po wojnie kilka lat spędziła w Izraelu (1949-1952), wyemigrowała jednak do USA, gdzie zmarła w 1975 r.
Przez długi czas znana była głównie z hebrajskich tłumaczeń swoich wierszy dla dzieci, mało kto bowiem zdawał sobie sprawę, że zostały one pierwotnie napisane przez nią w języku jidysz. Dopiero w ostatnich dekadach twórczość Kadii znów zaczęła przyciągać większą uwagę. Ukazały się nowe wydania tekstów i tłumaczenia, i obecnie uważana jest za jedną z największych poetek modernizmu piszących w języku jidysz, za ważny głos w emancypacji Żydówek, orędowniczkę nieuprzywilejowanych i świadka żydowskich doświadczeń XX wieku.

The Kadya Trio
Sveta Kundish (śpiew)
Dr. Alan Bern (kompozycje, prowadzenie, fortepian, akordeon)
Mark Kovnatskiy (skrzypce)

Bern, Kundish i Kovnatskiy cieszą się międzynarodowym uznaniem jako artyści łączący oryginalność z głęboką znajomością tradycyjnej muzyki jidysz. Kundish biegle włada językiem rosyjskim, hebrajskim, niemieckim i jidysz. Jej bogate zaplecze kulturowe i muzyczne wywiera znaczący wpływ na jej interpretację utworów. Kovnatskiy, zaliczany do młodego pokolenia wirtuozów skrzypiec jidysz, również wnosi do swojego oryginalnego stylu brzmienie klasycznych skrzypiec. Bern, pionier odrodzenia muzyki jidysz działający od początku lat 80. XX wieku, z wykształcenia pianista i kompozytor klasyczny, wnosi do swoich opraw poezji Molodovsky, tęskną i radosną wrażliwość.